Olsztyn - Nasze Miasto
Olsztyn (niem. Allenstein)
- Największe miasto
- Stolica województwa Warmińsko-Mazurskiego,
- Powiat grodzki Olsztyn,
- Stolica powiatu ziemskiego olsztyńskiego, archidiecezji warmińskiej,
- a od 1992 r. metropolii warmińskiej i luterańskiej diecezji mazurskiej.
- Główny ośrodek gospodarczy, edukacyjny i kulturowy,
- Siedziba władz i najważniejszych instytucji regionu,
- Ważny węzeł kolejowy i drogowy.
- Według danych GUS populacja Olsztyna wynosi 176 142 tys.
1. Olsztyn leży w południowej części Warmii, historycznej krainy będącejw latach 1466-1772 lennem Rzeczypospolitej.
2. Olsztyn położony jest w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego
nad rzeką Łyną, w granicach Pojezierza Olsztyńskiego, które wchodzi w skład
makroregionu Pojezierza Mazurskiego,
Miasto sąsiaduje z gminami: Dywity, Barczewo, Purda, Stawiguda, Gietrzwałd oraz Jonkowo.
3. Przez miasto Olsztyn przepływają 3 rzeki: Łyna, Wadąg i Kortówka.
W granicach administracyjnych miasta obecnie leży:
15 jezior, w tym 13 o powierzchni powyżej 1ha.
Łącznie powierzchnia jezior w Olsztynie wynosi około 720 ha (8,15% powierzchni miasta).
4. Olsztyńskie lasy zajmują ponad 1800 ha (21,2% powierzchni miasta).
Ponad połowa to zwarty kompleks Lasu Miejskiego (1050 ha), pełniący przede wszystkim
funkcje terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz turystyczno-krajoznawczych.
5. Zieleń miejska zajmuje 560 ha (6,5% powierzchni miasta).- Urządzona jest w postaci licznych parków; m.in. Park Kusocińskiego,Park Zamkowy,
trzech ponad stuletnich cmentarzy.
6. Na terenie Olsztyna znajdują się dwa rezerwaty przyrody roślinności torfowej:
ustanowiony w 1949 roku,Największą obecnie olsztyńską placówką muzealną jest Muzeum Warmii i Mazur, którego siedziba
mieści się w Zamku Kapituły Warmińskiej. W jego zbiorach znajdują się m.in.;
pamiątki, dokumenty, ikonografie, obrazy, rzeźby rodem z tutejszego regionu.
W Muzeum zlokalizowana jest stała wystawa kopernikowska, której najważniejszym eksponatem
jest astronomiczna tablica doświadczalna wykonana własnoręcznie przez Mikołaja Kopernika
w 1517 roku. Do muzeów w Olsztynie zalicza się także Dom Gazety Olsztyńskiej,
którego siedzibą jest budynek,będący w czasach dwudziestolecia międzywojennego
redakcją Gazety Olsztyńskiej,jedynej polskiej gazety na Warmii, ukazującej się od 1886 roku.
W stolicy województwa warmińsko-mazurskiego mieszczą się także;
- muzea przyrody przy ul. Metalowej w secesyjnym pałacyku
- muzeum przyrody im. Janiny Wengris w dzielnicy akademickiej Kortowo,
- w hali widowiskowo-sportowej Urania znajduje się muzeum sportu.
W Olsztynie funkcjonuje ok. 10 galerii sztuki.
Jedną z nich jest Biuro Wystaw Artystycznych z siedzibą w olsztyńskim planetarium.
Jest to największa, państwowa galeria sztuki w mieście.
Powstała w roku 1958, początkowo jej siedzibą był olsztyński zamek,
w roku 1973 przeniesiono ją w obecne miejsce.
Wśród innych olsztyńskich galerii znajdują się m.in.:
- Galeria Rynek,
- Galeria Spichlerz MOK,
- czy Art Deco.
Największym olsztyńskim teatrem jest dramatyczny Teatr im. Stefana Jaracza,
założony w 1925 roku jako Treudank,W Teatrze im. Stefana Jaracza odbywają się:
- Olsztyńskie Spotkania Teatralne
oraz
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Demoludy".
Aktualnie teatr posiada status narodowej instytucji kultury.
Od 1998 roku działa w nim publiczne Studium Aktorskie.
W Olsztynie mieści się także Olsztyński Teatr Lalek.
W Olsztynie mieści się Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. Feliksa Nowowiejskiego.
Do najważniejszych olsztyńskich cyklicznych imprez i festiwali należą m.in.;
Olsztyńskie Lato Artystyczne, Olsztyńskie Noce Bluesowe,
Spotkania Zamkowe odbywają się w mieście od 1974
Olsztyńskie Planetarium Astronomiczne otwarto 19 lutego 1973
– w pięćsetną rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika
–Jest to drugie co do wielkości planetarium w Polsce.
Planetarium jest siedzibą Federacji Miast Kopernikowskich.
Obserwatorium Astronomiczne w Olsztynie otwarto 13 października 1979.
Zlokalizowane zostało w zaadaptowanej wieży ciśnień, zbudowanej w 1897 roku
na wzgórzu św. Andrzeja, najwyższym (143 m n.p.m.) wzniesieniu dawnego Olsztyna
Głównym punktem festiwalu jest konkurs młodych artystów poezji śpiewanej.